ლალის ინტელის ბლოგი: სოციალური პროექტი-„ქართული მუსიკალური საკრავები, ქართულ ხალხურ ზღაპრებში“

სოციალური პროექტი

სოციალური პროექტის ავტორი
პედაგოგის სახელი,გვარი: ლალი მიგინეიშვილი
ქალაქი: აბაშა
სკოლა: ქალაქ აბაშის #2 საჯარო სკოლა
კლასი: V
პროექტის მონახაზი:
პროექტის დასახელება: ქართული მუსიკალური საკრავები, ქართულ ხალხურ ზღაპრებში
პროექტის შინარსი: სხვადასხვა ხალხურ ზღაპრებში გამოყენებული მუსიკალური საკრავების შესახებ მასალების მოძიება, მუსიკის როლის განსაზღვრა ზღაპრებში. ქართული ხალხური სამუსიკო კულტურა სამ ათასწლეულზე მეტს ითვლის, რაზეც მიუთითებს საქართველოს ტერიტორიაზე წარმოებული გათხრები და ამის შედეგად ნაპოვნი სხვადასხვა მუსიკალური საკრავები. ამას მეტყველებს მცხეთის ტერიტორიაზე აღმოჩენილი სალამური. სიმებიანი საკრავებიდან შემორჩენილია - ფანდური, დასავლეთ აქართველოში კი ჩონგური. მოსწავლეები გაეცნობიან ქართულ ხალხურ საკრავებს, დააკავშირებენ მათ ქართულ ხალხურ ზღაპრებთან სადაც სწორედ ეს საკრავებია წინ წამოწეული. ზღაპარ „მეჩონგურეში“ მეჩონგურემ სიმღერით გული მოულბო სასტიკ გველეშაპს და უკვდავების ვაშლი დაიმსახურა, „წიქარა“ სადაც სალამურის ხმით მოჯადოებულია ხელმწიფე. მოსწავლეები გაიხსენებენ მუსიკალურ ნაწარმოებებთან დაკავშირებულ ზღაპრებს, განავითარებენ მუსიკის მოსმენის უნარ-ჩვევებს, საკუთარი შთაბეჭდილებების გადმოცემის უნარს და მოაწყობენ ექსკურსიას ქუთაისის თოჯინების სახელმწიფო თეატრში. ქუთაისში თოჯინური წარმოდგენების ჩვენებას თეატრის შექმნამდე მეტად დაინტერესო ისტორია აქვს, ეზოებსა და ქუჩებში თოჯუნური სანახაოებეი ჯერ კიდევ მე-19 საუკუნის დასაწყისში იმართებოდა. პირველი სპექტაკლი აკაკი ბელიაშვილის „თეთრი ფინია“ 1946 წელს გაიმართა და დღემდე თეატრი აქტიურ შემოქმედებით ცხოვრებას აგრძელებს.
საგანი/საგნები
მუსიკა
საფეხური/კლასი: V
დაწყებითი საფეხური
პროექტის განხორციელების დრო:
4 კვირა - 28.10.2019წ - 25.11.2019წ
პროექტის საფუძვლები
საგნობრივი სტანდარტები: 1) მიმართულება: შემოქმედებითობა და პრაქტიკა მოსწავლემ უნდა შეძლოს : მუს.დაწყ (II) 1 საიმუჯო მუსიკალური კომპოზიციის (რეკლამის) მუსიკალური ლოგოტიპის შექმნა მუს.დაწყ (II) 2 ბგერის, ხმის, ხმაურის, მღერისა და მარტივი მუსიკალური, გამომსახველობითი ხერხების მეშვეობით რეალური და წარმოსახვითი სამყაროს ასახვა. მუს.დაწყ (II) 3 ხმოვანი გზავნილის ჩასაწერად ტრადიციული სანოტო ან არატრადიციული სიმბოლოების სისტემების გამოყენება. 2) მიმართულება: მუსიკის აღქმა კონტექსტში და ინტერპრეტაცია მოსწავლემ უნდა შესძლოს: მუს.დაწყ (II) 4 ხმოვანი გზავნილის ემოციურ - შინაარსობრივ დატვირთვის შეგრძნება და რეალურ თუ წარმოსახვით სამყაროსთან ასოციაციურ კავშირების გაბმა. მუს.დაწყ (II) 5 დრამისა და მუსიკის ელემენტების ურთიერთდაკავშირების ამოცნობა. მუს.დაწყ (II) 6 ტრადიციული თუ არატრადიციული სიმბოლოების სისტემებით ჩაწერილი ხმოვანი გზავნილის ამოცნობა, მუს.დაწყ (II) 7 საქართველოს სხვადასხვა კუთხის ხალხური შემოქმედებისთვის დამახასიათებელი მუსიკალური ენის ელემენტების განსხვავება.
პროექტის სასწავლო მიზნების/სწავლის შედეგები · მოიძიებენ ინფორმაციას მუსიკალური ინტრუმენტების შესახებ, · განასხვავებენ საესტრადო და ხალხურ საკრავებს , · გამართავენ თეატრალურ წარმოდგენებს ქართული ხალხური მუსიკალური საკრავების გამოენებით, · გაიუმჯობესებენ საკუთარი აზრის ჩამოყალიბება, დასაბუთების, ფანტაზიის უნარს, · მოყვებიან მუსიკალურ ნაწარმოებებთან დაკავშირებულ ზღაპრებსა და ისტორიებს, · გაიხსენებენ ნაწარმოების მთავარი პერსონაჟების მსგავს გმირებს და მასთან დაკავშირებულ ინფორმაციას, · გაეცნობიან მუსიკალური საკრავების ისტორიას და მუსიკის როლს ადამიანის ცხოვრებაში.
საინფორმაციო წიგნიერება: ზეპირი და წერითი მეტყველების გზით ინფორმაციის მიღების, დამუშავების, გააზრების, სისტემაში მოწყვანის და წარგენა-გაზიარების უნარი.
ინიციატივა და დამოუკიდებელი მუშაობა · მასალების მოძიება ლიტერატურიდან · ხალხური საკრავების გაცნობა · ფრაგმენტის მოსმენა სალამურისა და ჩონგურის ჟღერადობით · ხატვა, პრეზენტაცია
მიმართულების მიმცემი საკვანძო კითხვები
ზოგადი კითხვა	დაასახელეთ ქართული ხალხური ზღაპრები
თემატური კითხვა	· დაასახელეთ ქართული ხალხურის საკრავები · როგორ იქმნება ზღაპრული სახეები მუსიკაში? · როგორ ფიქრობთ, მოსმენილი პიესის გმირების ზღაპრის დადებითი, კეთილი პერსონაჟებია თუ უარყოფითი? · როგორი პერსონჟის დახასიათება შეიძლება მოგვცეს მოსმენილმა ამ მუსიკამ დადებითის თუ უარყოფითის?
შედეგი მოსწავლეებს: · საკლასო აქტივობებში ჩართულობა; · ინფორმაციის მიწოდება გარესამყაროს შესახებ და პრეზენტაციის მომზადება · შემოქმედებითობა, · იმპროვიზაციულობა, · მუსიკის მოსმენის ჩვევა, რიტმის გრძნობა, · სოციალური უნარები, · დისკუსია (დებატი).
შეფასება: პროექტის მსვლელობისას ვაფასებ მოსწავლეთა ჩართულობას, ინფორმაციის მოძიების, პრეზენტაციის, ჯგუფში მუშაობისა და მსჯელობის უნარებს.
სასწავლო პროცედურები: I კვირა - დავსვამ კითხვას მოცემული ზღაპრის ეპიზოდები შინაარსობრივად დააკავშირე მოსმენილი სიმღერების განწყობასთან; II კვირა - ვისაუბრებთ თუ რამდენად საინტერესოა და რა განწყობას უქმნის ზღაპრების ბავშვებს; III კვირა - ვესტუმრებით ქუთაისის თოჯინების სახემწიფო თეატრს, გავეცნობით მის ისტორიას; IV კვირა - შევაჯამებთ მიღებულ ინფორმაციას - მოსწავლეების გააკეთებენ დასკვნებს და მოაწყობენ პრეზენტაციას
სასწავლო პროექტისთვის საჭირო რესურსები:
აპარატურული უზუნველყოფა: მოსწავლის წიგნი, ვიდეო და აუდიო მასალა, ინსტრუმენტი და მოსასმენი აპარატურა, კომპიუტერი, პროექტორი, პრინტერი
ინტერნეტრესურსები: Goole
სხვა რესურსები: ქუთაისის თოჯინების სახელმწიფო თეატრი

რეფლექსია

პროექტის მიზანი იყო მოსწავლეები გასცნობოდნენ ქართული ხალხური საკრავების ისტორიას და განესხვავებინათ საესტრადო და ხალხური საკრავები ერთმანეთისაგან.

განვახორციელე პროექტი „ქართული მუსიკალური საკრავები, ქართულ ხალხურ ზღაპრებში“, შვადგინე პროექტის გეგმა და მის მიხედვით განვახორციელე დაგეგმილი აქტივობები. მოსწავლეებს სლაიდის საშუალებით გავაცანი ქართული ხალხური საკრავები. ისინი დავყავი ჯგუფებად და მივეცი დავალება, თავისი შესაძლებლობებიდან გამომდინარე გადაენაწილებინათ მოვალეობები, მოეძიებინათ ინფორმაცია მუსიკალური ინსტრუმენტების შესახებ. პროექტის დახმარებით მოსწავლეები დავაინტერესე მუსიკალური საკრავების ისტორიით, ვისაუბრეთ თუ რამდენად საინტერესოა და რა განწყობას უქმნის ზღაპრები ბავშვებს. მოვაწყვე პრეზენტაცია.

პროექტის მსვლელობისას ყველა აქტივობა წარიმართა გეგმის მიხედვით, თუმცა რამოდენიმე მოსწავლე ნაკლებად აქტიურობდა.

სამომავლოდ, მსგავსი პროექტების დაგეგმვისას, ჯგუფების მართვას მივანდობ ნაკლებად აქტიურ მოსწავლეებს (ჩემი დახმარებით), რათა პასუხისმგებლობის გრძნობა და მოტივაცია ავუმაღლო.